EDUKACJA OBYWATELSKA JEST SERCEM DEMOKRACJI
Dobrze działająca i powszechna edukacja obywatelska dostarcza wiedzę umożliwiającą kompetentne i krytyczne uczestniczenie w życiu publicznym, rozwija umiejętności pozwalające na praktykowanie zachowań demokratycznych na co dzień oraz kształtuje postawy prodemokratyczne. Przygotowuje młodych ludzi do roli obywateli.
By ideały demokracji partycypacyjnej mogły stać się rzeczywistością, konieczne jest kształcenie obywateli do wypełniania roli zaangażowanych, zainteresowanych członków wspólnoty. Powinni oni nabyć kompetencje pozwalające im włączyć się w debatę, działania oraz decyzje dotyczące wspólnych spraw. Jak zauważa Langton „w coraz większym stopniu zdajemy sobie sprawę, że nasz rząd i społeczeństwo zależą od zdolności obywateli do udziału w życiu publicznym. W przyszłości będziemy potrzebowali więcej i lepszego obywatelstwa. By to osiągnąć konieczne jest edukacja obywatelska daleko wykraczająca poza umiejętności poruszania się samodzielnego w społeczeństwie, takie jak czytanie, pisanie, komunikowanie się”.
Edukacja obywatelska jest praktyką kontekstualną. Jej rola, cele, treści i metody są powiązane z typem ustroju politycznego, typem społeczności, tradycją i kulturą polityczną. Edukacja obywatelska będzie zasadniczo różna w państwach demokratycznych i autorytarnych. Będzie również miała inne treści i metody wśród państw demokratycznych, także ze względu na różne tradycje i systemy edukacyjne. Należy także zauważyć, że edukacja obywatelska ma różną wagę, zakres i treści w zależności od przemian i charakteru sfery publicznej, a co za tym idzie, znaczenia działań obywatelskich dla stabilności systemu politycznego. Jej zakres jest szerszy, gdy mówimy o demokracji partycypacyjnej, gdyż rolą edukacji politycznej jest przygotowanie jednostek nie tylko do udziału w procedurach takich jak głosowanie, charakterystycznych dla demokracji przedstawicielskiej, ale także do dodatkowych aktywności, polegających na konstruowaniu, podejmowaniu oddolnych działań czy wręcz współrządzeniu.
Dlatego tak ważne dla nas jest podejmowanie wciąż refleksji nad adekwatną, sprawiedliwą edukacją obywatelską, która wzmacnia głos i wpływ.
Integrujemy ludzi zainteresowanych edukacją obywatelską ludzi tworząc okazje do spotkań i wymiany doświadczeń podczas konferencji, seminariów, w czasie których spotkało się ponad 1300 przedstawicieli władz lokalnych, organizacji pozarządowych, nauczycieli, aktywistów społecznych młodych ludzi z całej Polski. Podejmujemy te działania regularnie, gdyż wierzymy, że budowanie zrozumienia dla roli edukacji obywatelskiej jest ważną częścią naszej misji. Spotkania te służą uczeniu się od siebie i są okazją do nawiązywania współpracy.
2009: konferencja Edukacja obywatelska w Polsce – wyzwanie dla organizacji pozarządowych, była okazją do spotkania osób zaangażowanych w działania związane z edukacją obywatelską ogólnie, ale także jeden warsztat poświęciliśmy samorządom uczniowskim. W konferencji wzięło udział 80 osób.
2012: Jak skutecznie wspierać samorządność uczniowską? Seminarium odbyło się w ramach projektu „Samorząd uczniowski jako doświadczenie aktywności obywatelskiej w szkole”, a wzięło w nim udział 120 osób. omawialiśmy diagnozę stanu samorządności uczniowskiej w Polsce – prezentacja. Dobre praktyki samorządności uczniowskiej w Wielkiej Brytanii przedstawił Asher Jacobsberg, Involver. Dyskutowaliśmy także w jaki sposób skutecznie wspierać rozwój samorządności uczniowskiej w Polsce? Jaką rolę w zapewnieniu tego wsparcia pełnią instytucje publiczne i pozarządowe i jakie wyzwania przed nimi stoją?
2013: Młodzież ma wpływ – konferencja otwierająca projekt na temat partycypacji obywatelskiej młodzieży. Jeden z warsztatów poświęciliśmy samorządności uczniowskiej oraz roli szkoły w rozwijaniu kompetencji obywatelskim. W konferencji wzięło udział 90 osób.
2014: Młodzież ma wpływ. Edukacja obywatelska w działaniu. Rozmawialiśmy o tym, czym jest znacząca aktywność obywatelska młodzieży i zastanawialiśmy się co zrobić, żeby młodzi ludzie mieli systematyczny, istotny wpływ na szkoły i społeczności lokalne, w których żyją. Pokazaliśmy inspirujące przykłady projektów, które dały młodym ludziom wpływ na sprawy publiczne i dały im radość z praktykowania obywatelstwa. Mówiliśmy o tym jak łączyć działania samorządów uczniowskich i młodzieżowych rad gmin. W konferencji wzięło udział 225 osób.
2014: Seminarium dla Kuratorów oraz pracowników Ośrodków Doskonalenia w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Podczas seminarium przedstawiliśmy wypracowany w projekcie model włączania młodych ludzi do procesów podejmowania decyzji w szkole i społeczności lokalnej. Zależało nam na tym, by ODNy rozszerzyły swoją ofertę szkoleń doskonalenia zawodowego dla nauczycieli o edukację obywatelską poprzez pracę z samorządem uczniowskim i młodzieżową radą gminy – w oparciu o wypracowany przez nas model.
2015/2016: Konferencje „Rozprzestrzeń Szkołę” w 4 konferencjach wzięło udział ponad 300 osób. Na konferencjach rozmawialiśmy w jaki sposób dać młodym ludziom więcej wpływu na to jak wyglądają szkoły i ich otoczenie.
2017: Wzmocnienie samorządu uczniowskiego w Ukrainie (Lwów, Irpin/Kijów)
2018: Samorządy Mają Moc: konferencja promująca rolę samorządności uczniowskiej w programie działania szkoły i zapraszająca do udziału w pierwszym w Polsce systemowym programie rozwijania samorządności uczniowskiej zainicjowanym i finansowanym. go przez samorząd lokalny – m. st. Warszawa
2018: Biblioteki publiczne i demokracja, podsumowanie 3 lat rozwijania obywatelskiej funkcji bibliotek publicznych w ramach projektu Warszawa Lokalnie
Zapraszamy do naszych publikacji na temat wyzwań edukacji obywatelskiej: http://civispolonus.org.pl/publikacje/